Τελικά οι υδατάνθρακες το βράδυ παχαίνουν; Πόσο κακό κάνουν στην γραμμή μας; Θυμήσου ότι για τη γρήγορη απώλεια βάρους μια χαμηλή σε υδατάνθρακες δίαιτα είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική.
Αλλά αν ο στόχος σας είναι να χάσετε βάρος και παράλληλα να είστε υγιείς και ενεργητικοί, θα πρέπει να το ξανασκεφτείτε!
Τι είναι οι υδατάνθρακες που πολύ τρώμε το βράδυ
Οι υδατάνθρακες είναι η προτιμώμενη πηγή καυσίμου του σώματος για τις καθημερινές δραστηριότητες. Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Οχάιο ο εγκέφαλος βασίζεται σε υδατάνθρακες για τα καύσιμα με τη χρήση 120g ή περίπου 480 θερμίδων γλυκόζης καθημερινά. Όταν τρώτε υδατάνθρακες, σταδιακά αναλύονται σε γλυκόζη στο πεπτικό σύστημα και απελευθερώνονται στην κυκλοφορία του αίματος.
Από εκεί κάποιο τμήμα της γλυκόζης παραμένει στο κυκλοφορικό σύστημα για να χρησιμοποιηθεί για άμεση ενέργεια και κάποιο άλλο τμήμα αποθηκεύεται για μελλοντική χρήση ως γλυκογόνο στους μύες και το ήπαρ. Όταν αποθηκευτεί ικανή ποσότητα γλυκογόνου, η περίσσεια των υδατανθράκων μετατρέπεται σε λίπος και αποθηκεύεται στον λιπώδη ιστό. Η εξάλειψη ή ο περιορισμός των υδατανθράκων αναγκάζει το σώμα να χρησιμοποιήσει άλλες, λιγότερο εύκολα κατανεμημένες πηγές καυσίμων.
Οι υδατάνθρακες αποδίδουν μόλις 4 θερμίδες ανά γραμμάριο, όταν το λίπος αποδίδει 9. Περιέχονται όμως σε τρόφιμα που αρέσουν πολύ και συχνά οδηγούν στην αυξημένη κατανάλωσή τους. Αποτελούν όμως και μέρος ενός υγιεινού διαιτολογίου, κυρίως όταν αναφερόμαστε στους σύνθετους υδατάνθρακες (πατάτα, ρύζι , ψωμί, δημητριακά κοκ.). Από την άλλη δημοφιλείς δίαιτες απώλειας βάρους, όπως η Atkins και η Dukan, δεν τους περιέχουν καθόλου ή τους περιέχουν σε πολύ μικρές ποσότητες.
Όταν κόβω τους υδατάνθρακες το βράδυ και όχι μόνο, αδυνατίζω;
Οι δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες ήταν ανέκαθεν δημοφιλείς, αφού έδιναν γρήγορα αποτελέσματα στη μείωση του βάρους. Η πρώτη απάντηση λοιπόν στο ερώτημα είναι «ναι» – φυσικά και θα χάσεις βάρος.
Πρώτη στη σειρά εμφανίσθηκε η δίαιτα «Atkins», στα τέλη της δεκαετίας του 80’. Για την επόμενη δεκαετία, μελέτες που αξιολόγησαν αποκλειστικά αιματολογικούς και βιοχημικούς δείκτες, κατέληγαν σε συμπεράσματα όπως ότι οι δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακα μπορούν να βελτιώσουν τον γλυκαιμικό έλεγχο, αλλά και την υγεία της καρδιάς (μείωση της αρτηριακής πίεσης, των ολικών λιπιδίων και της χοληστερόλης).
Ακόμα και τότε όμως, επιστήμονες και κυρίως διαιτολόγοι, έκρουαν το καμπανάκι του κινδύνου. Οι αιματολογικές τιμές και άλλες παράμετροι μπορεί να ήταν βελτιωμένες, αλλά αυτό ήταν αποτέλεσμα της προσωρινής απώλειας βάρους και όχι ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Δεν ήταν δυνατόν, τρώγοντας σχεδόν αποκλειστικά κρέας, κοτόπουλο, ψάρι και αλλαντικά να έχει κάποιος αυτά τα αποτελέσματα σε βάθος χρόνου.
Κινδυνεύει η υγεία μου αν τους αποκλείσω εντελώς από τη διατροφή μου;
Ο οργανισμός δε γνωρίζει πότε θα υπάρξει ανάγκη για ενέργεια, ώστε να υπολογίσει πόση ακριβώς πρέπει να αποθηκεύσει. Έτσι όποτε του δίνουμε περισσότερη ενέργεια μέσω των τροφών, δηλαδή περισσότερες θερμίδες απ’ όσες έχει ανάγκη, η παραπανίσια αυτή ενέργεια αποθηκεύεται στο σώμα, κυρίως κάτω από το δέρμα, με τη μορφή του λίπους, για να χρησιμοποιηθεί όποτε χρειαστεί.
Ας μη ξεχνάμε ότι πριν εκατομμύρια χρόνια ο άνθρωπος ζούσε από το κυνήγι, πότε έβρισκε τροφή και πότε όχι. Οπότε η συσσώρευση του λίπους του ήταν πολύ χρήσιμη. Σήμερα όμως που δεν υπάρχει πια τέτοιο πρόβλημα, αντίθετα έχουμε πλήθος επιλογών, το πρόβλημα είναι ο έλεγχος.
Εάν κάποιος δεν έχει εκπαιδευτεί στο να ακολουθεί ένα υγιεινό τρόπο ζωής είναι πιθανόν να παχαίνει καθώς ο ανθρώπινος οργανισμός λειτουργεί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, χιλιάδες χρόνια τώρα.
Είναι γνωστό ότι, κάθε παραπανίσιο κιλό λίπους που υπάρχει στο σώμα μας μπορεί να μας διατηρήσει για 4 τουλάχιστον μέρες χωρίς να καταναλώσουμε απολύτως καμία τροφή. Αν δηλαδή έχετε, για παράδειγμα, 10 κιλά περισσότερα από το ιδανικό σας βάρος, τότε η μόνη οργανική διαφορά από τους άλλους είναι ότι, σε περίοδο ασιτίας, μπορείτε να αντέξετε περίπου 40 μέρες περισσότερο χωρίς τροφή. Αλλά φυσικά δεν πρέπει να το δοκιμάσετε. Είναι πραγματικά επικίνδυνο!
Η δεύτερη αποθηκευμένη μορφή ενέργειας που υπάρχει στο σώμα είναι το γλυκογόνο, μία σύνθετη μορφή υδατάνθρακα. Αν αναλύσουμε ετυμολογικά τη λέξη, συντίθεται από τις λέξεις ύδωρ (νερό) και άνθρακας (υδατ-άνθρακας). Είναι δηλαδή, μία ένωση που περιέχει νερό και άνθρακες. Η ζάχαρη αποτελεί μία από τις απλούστερες μορφές υδατάνθρακα. Μάλιστα είναι σημαντικό να γνωρίζεται ότι η περίσσεια υδατανθράκων, όπως και πρωτεϊνών, αποθηκεύονται στο σώμα με τη μορφή λίπους! Όταν λοιπόν μιλάμε για γλυκογόνο, το μυαλό σας θα πρέπει να πηγαίνει σε μία μορφή αποθήκευσης ενέργειας όπως το λίπος.
Κινδυνεύει η υγεία μου αν τους αποκλείσω εντελώς από τη διατροφή μου;
Ο οργανισμός δε γνωρίζει πότε θα υπάρξει ανάγκη για ενέργεια, ώστε να υπολογίσει πόση ακριβώς πρέπει να αποθηκεύσει. Έτσι όποτε του δίνουμε περισσότερη ενέργεια μέσω των τροφών, δηλαδή περισσότερες θερμίδες απ’ όσες έχει ανάγκη, η παραπανίσια αυτή ενέργεια αποθηκεύεται στο σώμα, κυρίως κάτω από το δέρμα, με τη μορφή του λίπους, για να χρησιμοποιηθεί όποτε χρειαστεί.
Ας μη ξεχνάμε ότι πριν εκατομμύρια χρόνια ο άνθρωπος ζούσε από το κυνήγι, πότε έβρισκε τροφή και πότε όχι. Οπότε η συσσώρευση του λίπους του ήταν πολύ χρήσιμη. Σήμερα όμως που δεν υπάρχει πια τέτοιο πρόβλημα, αντίθετα έχουμε πλήθος επιλογών, το πρόβλημα είναι ο έλεγχος.
Εάν κάποιος δεν έχει εκπαιδευτεί στο να ακολουθεί ένα υγιεινό τρόπο ζωής είναι πιθανόν να παχαίνει καθώς ο ανθρώπινος οργανισμός λειτουργεί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, χιλιάδες χρόνια τώρα.
Είναι γνωστό ότι, κάθε παραπανίσιο κιλό λίπους που υπάρχει στο σώμα μας μπορεί να μας διατηρήσει για 4 τουλάχιστον μέρες χωρίς να καταναλώσουμε απολύτως καμία τροφή. Αν δηλαδή έχετε, για παράδειγμα, 10 κιλά περισσότερα από το ιδανικό σας βάρος, τότε η μόνη οργανική διαφορά από τους άλλους είναι ότι, σε περίοδο ασιτίας, μπορείτε να αντέξετε περίπου 40 μέρες περισσότερο χωρίς τροφή. Αλλά φυσικά δεν πρέπει να το δοκιμάσετε. Είναι πραγματικά επικίνδυνο!
Δείτε και αυτό: Δίαιτα με σοκολάτα – Το πρόγραμμα διατροφής για γλυκατζούδες
Aπό την Κλεοπάτρα Αρέστη, Διαιτολόγο – Διατροφολόγος
MSc. Διατροφή και Άσκηση, Xαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Master Practitioner on Eating Disorders & Obesity
[email protected]
