Το Σύνδροµο των Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ) αποτελεί τη συχνότερη ενδοκρινολογική διαταραχή στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Παρουσιάζεται στο 4%-12% των γυναικών και χαρακτηρίζεται από διαταραχές της περιόδου, αυξηµένο σωµατικό βάρος, ακµή και αυξηµένη τριχοφυΐα, καθώς και από χαρακτηριστική µορφολογία των ωοθηκών στον υπερηχογραφικό έλεγχο.
Συµπτώµατα
– Διαταραχές κύκλου. Αυτές είναι συνήθως της µορφής της ολιγοµηνόρροιας (λιγότερες από 8 περίοδοι σε διάστηµα ενός έτους) ή της αµηνόρροιας (απουσία περιόδου για 3 ή περισσότερους συνεχείς µήνες), χωρίς να αποκλείονται και επεισόδια µεγάλης αιµορραγίας, Στο 50% των κοριτσιών εµφανίζεται άστατος κύκλος στα πρώτα χρόνια της εφηβείας. Στα κορίτσια µε ΣΠΩ ο άστατος αυτός κύκλος δεν οµαλοποιείται.
– Συµπτώµατα λόγω αυξηµένων επιπέδων ανδρογόνων. Αυτά είναι ο δασυτριχισµός, η εµφάνιση δηλαδή τριχών σε σηµεία όπως οι παρειές, η πλάτη, η κοιλιά, και η ακµή, η οποία αποτελεί συνηθισµένη εκδήλωση της εφηβείας και, πολλές φορές, αργεί να συσχετισθεί µε το ΣΠΩ. Η ακµή στα κορίτσια µε ΣΠΩ είναι ιδιαίτερα επίµονη και ανθεκτική σε θεραπεία, ή παρουσιάζεται αργά στην εφηβεία.
Διάγνωση του ΣΠΩ
Καθώς τα συµπτώµατα του συνδρόµου δεν είναι ειδικά και παρατηρούνται στο µεγαλύτερο ποσοστό των έφηβων κοριτσιών, σε πολλές περιπτώσεις η διάγνωση αργεί να τεθεί. Η γυναίκα πρέπει να εµφανίζει τουλάχιστον τα δύο από τα παρακάτω τρία σηµεία:
Ολιγο- ή αµηνόρροια
Κλινικά (ακµή, δασυτριχισµός κ.λπ.) ή και βιοχηµικά (αυξηµένα επίπεδα ανδρογόνων στο αίµα) σηµεία υπερανδρογοναιµίας.
Ωοθήκες µε πολυκυστική υφή στον υπερηχογραφικό έλεγχο.
Προκειµένου λοιπόν να τεθεί η διάγνωση, είναι απαραίτητος ο ορµονικός έλεγχος, καθώς και το υπερηχογράφηµα των έσω γεννητικών οργάνων. Στον ορµονικό έλεγχο χαρακτηριστικό εύρηµα αποτελεί η αυξηµένη τιµή της ωχρινοτρόπου ορµόνης (LH), καθώς και τα αυξηµένα επίπεδα των ανδρογόνων στο αίµα. Στο υπερηχογράφηµα των έσω γεννητικών οργάνων αναγνωρίζονται ωοθήκες αυξηµένες σε µέγεθος, γεγονός που οφείλεται στην παρουσία µικρών κύστεων στην περιφέρεια της ωοθήκης. Οι κύστες αυτές είναι ωοθυλάκια τα οποία δεν έφτασαν στην ωοθυλακιορρηξία και παρέµειναν σε προηγούµενα στάδια. Να σηµειωθεί πως η παρουσία µόνο αυτής της υπερηχογραφικής εικόνας των ωοθηκών, χωρίς άλλα συµπτώµατα του συνδρόµου, δεν θέτει τη διάγνωση του ΣΠΩ.
Αντιµετώπιση
Δυστυχώς, µέχρι σήµερα δεν υπάρχει θεραπεία για το ΣΠΩ. Έτσι, τα επιµέρους συµπτώµατα και προβλήµατα που προκαλεί αντιµετωπίζονται συµπτωµατικά.
Απώλεια βάρους. Οι γυναίκες µε ΣΠΩ είναι βασικό να διατηρούν έναν φυσιολογικό Δείκτη Μάζας Σώµατος (ΔΜΣ), όσο αυτό είναι εφικτό. Σε παχύσαρκες γυναίκες η απώλεια βάρους από µόνη της µπορεί να επιφέρει σηµαντική βελτίωση της κλινικής εικόνας, καθώς και του κύκλου.
Ρύθµιση του κύκλου. Πρώτης γραµµής αντιµετώπιση αποτελούν τα αντισυλληπτικά δισκία. Τα τελευταία χρόνια χορηγείται και η µετφορµίνη, η οποία βοηθά στη δράση της ινσουλίνης στους ιστούς, αντιµετωπίζοντας έτσι την αντίσταση της ινσουλίνης που παρατηρείται στο σύνδροµο.
Φαινόµενα υπερανδρογοναιµίας. Η χρήση των αντισυλληπτικών δισκίων καθώς και της µετφορµίνης ελαττώνει τα επίπεδα των ανδρογόνων, µε αποτέλεσµα να παρατηρείται βελτίωση της ακµής και της τριχοφυΐας.
Από τη Μαριλία Νικολαΐδου, Γυναικολόγος, Υπ. Διδάκτωρ Πανεπιστηµίου Αθηνών, Συνεργάτις Μαιευτηρίου «ΡΕΑ»
Διάβασε επίσης:
Τα social media επηρεάζουν σοβαρά την ψυχική σου υγεία