Ο τρόπος που εκφράζεις το θυμό σου είναι δείγμα υγείας! Μάθε πώς να τον διαχειρίζεσαι και να τον διοχετεύεις, ώστε να σε πηγαίνει μόνο μπροστά!
Σε λίγα πράγματα μπορούμε να είμαστε απόλυτοι. Ένα από αυτά είναι το γεγονός πως δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει θυμώσει ποτέ στη ζωή του. Από μια απλή ενόχληση, μέχρι την ανώτατη κλίμακα της οργής, ο θυμός δίνει συχνά το «παρών» στην καθημερινότητά μας και ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο τον διαχειριζόμαστε και τον διοχετεύουμε μπορεί να αποτελέσει ακόμα και παράγοντα δημιουργικότητας. Σε όλα αυτά καθοριστικό ρόλο παίζουν φυσικά τα πρότερα βιώματά μας ακόμα και ο τρόπος με τον οποίο έχουμε μεγαλώσει και έχουμε μάθει να αντιμετωπίζουμε τους ανθρώπους και τα πράγματα. Μέχρι το οριακό σημείο όπου ο θυμός είναι ελέγξιμος και διαχειρίσιμος, αποτελεί δείγμα υγείας, καθώς εξωτερικεύει και απασφαλίζει με μέτρο την ένταση του θυμικού μας. Τα προβλήματα ξεκινούν όταν βιώνουμε το θυμό με τρόπο προβληματικό και αφύσικο, όπως γίνεται, για παράδειγμα, όταν τον καταπιέζουμε μέσα μας ή, στον αντίποδα, τον αφήνουμε να μας καταλάβει και να υποκινήσει ενέργειες εχθρικές προς τους γύρω μας ή και τον εαυτό μας ακόμα. Στην περίπτωση της προβληματικής διαχείρισης, με άμεσο αντίκτυπο στον περίγυρό μας, η εξωτερίκευση του θυμού μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργίες στο χώρο της εργασίας μας αλλά και στις διαπροσωπικές σχέσεις με τους συναδέλφους μας ή τους προϊσταμένους μας.
Οι περισσότεροι από εμάς χαρακτηρίζονται από τους ψυχολόγους, σε σχέση με την αντιμετώπιση του θυμού, ως «εσωστρεφείς» ή «εξωστρεφείς». Ακόμα όμως και στις δύο αυτές κατηγορίες καθαυτές υπάρχουν πολλές επιμέρους υποκατηγοριοποιήσεις. Αναγνώρισε και εσύ πού ανήκεις απαντώντας ποια θα ήταν η πιθανή σου αντίδραση στο παρακάτω υποθετικό σενάριο.
Οδηγείς στο δρόμο και ξαφνικά κάποιος κάνει έναν επικίνδυνο ελιγμό με το αυτοκίνητό του και πετάγεται μπροστά σου! Εσύ:
Α) Χτυπάς επίμονα και με μανία την κόρνα, τον προσπερνάς και τον βρίζεις
Β) Δεν κάνεις κάτι. Δεν αξίζει να το συνεχίσεις
Γ) Παίρνεις την πινακίδα του στην περίπτωση που θελήσεις να τον αναφέρεις στην τροχαία αργότερα, μάλλον ανώνυμα
Δ) Παραπονιέσαι στο σύντροφό σου και ελπίζεις να κάνει κάτι αυτός
Ε) Χτυπάς μία φορά την κόρνα για να δείξεις στον άλλο οδηγό ότι σε έβαλε σε κίνδυνο και μετά προχωράς φυσιολογικά
Αν η απάντησή σου είναι το Α:
Ο θυμός σου είναι: ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΣ
Υποθέτεις πως έχεις κάθε δικαίωμα να γίνεσαι έξαλλη και να το εκδηλώνεις όπως θεωρείς σωστό. Συνήθως αυτός ο τρόπος είναι βάναυσος, επιθετικός, ενώ τις περισσότερες φορές χάνεις την ψυχραιμία σου και φωνάζεις (και το μετανιώνεις μετά). Μπορεί να προέρχεσαι από ένα εξαιρετικά επικριτικό οικογενειακό περιβάλλον, που δεν σε θωράκισε αρκετά στο να είσαι ασφαλής και γεμάτη αυτοπεποίθηση. Στη χειρότερη περίπτωση, ενδέχεται οι ίδιοι οι γονείς σου να σου μετέδωσαν την αντίληψη ότι ο ανεξέλεγκτος θυμός είναι ένας αποδεκτός και φυσιολογικός τρόπος να εκδηλώνεις τα συναισθήματά σου.
Αν η απάντησή σου είναι το Β:
Ο θυμός σου είναι: ΜΕΤΑΘΕΤΙΚΟΣ
Αν ανήκεις στον συγκεκριμένο τύπο, είναι πιθανό να έχεις αποσυνδεθεί τόσο από το συναίσθημα του θυμού, που να μην μπορείς πια να αναγνωρίσεις πότε τον νιώθεις. Σε απασχολεί περισσότερο από όσο πρέπει η γνώμη που έχουν οι άλλοι για εσένα και κυρίως, ακόμα και αν θυμώνεις ή διαφωνείς, δεν θέλεις οι άλλοι να έχουν αυτή την εικόνα για εσένα. Είναι πιθανό να έχεις μεγαλώσει σε ένα οικογενειακό περιβάλλον όπου δεν ενθαρρυνόταν καθόλου η επίδειξη του θυμού και τέτοιες αντιδράσεις ήταν απόλυτα κατακριτέες.
Αν η απάντησή σου είναι το Γ:
Ο θυμός σου είναι: ΠΑΘΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΣ
Αποφεύγεις την κατά μέτωπο επίθεση και γι’ αυτό διοχετεύεις την επιθετικότητά σου με άλλους τρόπους. Ακόμα όμως κι αν προσποιείσαι πως παραμένεις παθητική, η εχθρότητα που κρύβεις διαρρέεται τελικά με υπόγεια και παράπλευρα μέσα. Έτσι λοιπόν αντί να φωνάξεις στο σύντροφό σου που σε σύγχυσε εκείνη τη στιγμή, μπορεί να επιλέξεις να τον επιπλήξεις αργότερα για διάφορα άλλα ασήμαντα θέματα που θα κάνει λάθος ή να του ασκείς δριμεία κριτική τις επόμενες μέρες. Είναι πιθανό να έχεις μεγαλώσει σε ένα περιβάλλον όπου ο θυμός φαινομενικά αποδοκιμαζόταν, αλλά ενθαρρυνόταν ασυνείδητα η εκδικητικότητα με πλάγια μέσα.
Αν η απάντησή σου είναι το Δ:
Ο θυμός σου είναι: ΠΡΟΒΟΛΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΣ
Ο συγκεκριμένος τύπος περιλαμβάνει ανθρώπους που «εξουσιοδοτούν» άλλους να θυμώσουν για εκείνους και προβάλλουν το θυμό τους με τέτοιο τρόπο ώστε να εξωθήσουν τους άλλους να ενεργήσουν στο όνομά τους. Στην ουσία οι προβολικοί αυτοί τύποι υποβάλλουν κάποιον άλλο και μεταθέτουν τον δικό τους θυμό στο πρόσωπό του, ελπίζοντας πως θα τους υπερασπίσει εξ ονόματός τους ή θα αναλάβει ο ίδιος, ως δική του, την ευθύνη να αποκαταστήσει την όποια αδικία. Η επιρροή είναι το κύριο εργαλείο μεθόδευσης αυτής της ομάδας. Η οικογένειά σου ενδεχομένως συμπεριφερόταν με αντίστοιχο τρόπο ή αν και μεγάλωσες σε ένα περιβάλλον που οι γονείς σου εξέφραζαν ελεύθερα το θυμό τους, εσύ στερούσουν αυτό το δικαίωμα. Αποτέλεσμα; Η αποκωδικοποίηση του τρόπου διαχείρισης του θυμού δεν έγινε ποτέ με καταλυτικό και οριστικό τρόπο και σε «παγίδευσε» ανάμεσα σε δύο συμπεριφορές.
Αν η απάντησή σου είναι το Ε:
Ο θυμός σου είναι: ΘΕΤΙΚΟΣ
Συνιστά τον πιο αποτελεσματικό τρόπο διαχείρισης του θυμού. Δεν αφήνεις τα συναισθήματα οργής να σε κατακλύσουν και να «πνίξουν» το θετικό σου πνεύμα και διατηρείς πάντα τον απόλυτο έλεγχο. Χωρίς να αποποιείσαι και να παραβλέπεις το γεγονός ότι αδικήθηκες, βρίσκεις έναν ισορροπημένο τρόπο να διοχετεύσεις το θυμό σου με ηρεμία και συνοχή και γι’ αυτόν το λόγο τις περισσότερες φορές βρίσκεις θετικό αντίκτυπο και η προσπάθειά σου αναγνωρίζεται. Σε καμιά περίπτωση δεν αφήνεις τα πράγματα να πάρουν ανεξέλεγκτη τροπή.
Συμβουλές για… υγιή θυμό:
ΤΟΛΜΗΣΕ ΤΟ!
Αν ποτέ δεν έχεις προσπαθήσει να πεις σε κάποιον ότι κάτι σε ενοχλεί ή σε πειράζει μια συγκεκριμένη συμπεριφορά, ήρθε η ώρα να το τολμήσεις. Υπάρχει ισχυρό ενδεχόμενο να ανταποκριθεί στο ίδιο μήκος κύματος, με ενήλικη και υπεύθυνη συμπεριφορά και κατανόηση. Η συζήτηση είναι η μόνη διέξοδος για να συνειδητοποιήσεις πως ο θυμός μπορεί να εκφράσει υγεία και να έχει εποικοδομητικά αποτελέσματα. Αν για παράδειγμα, σε εξοργίζει που η φίλη σου πάντα αργεί στα ραντεβού σας, άνοιξε μια ειλικρινή συζήτηση μαζί της, χωρίς φωνές και με λογικά επιχειρήματα. Θα ξαφνιαστείς πώς μπορεί να αλλάξει μεσοπρόθεσμα συμπεριφορά και τελικά να κάνει τη φιλία σας ακόμα ισχυρότερη.
ΘΕΤΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ, ΟΧΙ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ
Η συζήτηση πρέπει να γίνεται πάντα σε ήρεμους τόνους, ενώ δεν χρειάζονται οι βαριές και απόλυτες λέξεις/εκφράσεις. Να κοιτάς τον άλλον στα μάτια καθ’όλη τη διάρκεια και προσπάθησε να μη γελάς (δείγμα του ότι αμφιταλαντεύεσαι και δεν έχεις αυτοπεποίθηση). Μόλις πεις την άποψή σου και αναλύσετε την προβληματική κατάσταση, απλώς προχώρα στη ζωή σου και σε όσα άλλα έχεις να κάνεις. Μην απολογείσαι!
ΗΡΕΜΗΣΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ
Το άγχος και η πίεση μπορούν να σε φέρουν γρηγορότερα στα… χωράφια της οργής και να σε κάνουν να χάνεις την ψυχραιμία σου ακόμα και με το παραμικρό. Διάθεσε χρόνο ξεκούρασης και ηρεμίας για σένα, συμφιλιώσου με τον εαυτό σου και επιδίωξε πρακτικές «εσωτερικής συμφιλίωσης», όπως κολύμπι, γιόγκα, ένα απολαυστικό μπάνιο με αιθέρια έλαια ή απλώς ένα ξεκαρδιστικό και «λυτρωτικό» γέλιο.