Κάθε νέα γενιά γονιών έχει και νέους πιο εξελιγµένους τρόπους διαπαιδαγώγησης. Aπό τους γονείς «ελικόπτερα» που βρίσκονταν πάντα πάνω από το κεφάλι των παιδιών τους, έχουν φθάσει στους γονείς που «στρώνουν» το µονοπάτι; Πόσο επικίνδυνο µπορεί να είναι αυτό και τελικά μήπως και εσύ είσαι lawnmower γονιός;
Τα τελευταία χρόνια οι παιδοψυχολόγοι δεν σταµατούν να επισηµαίνουν στους γονείς πόσο σηµαντικό είναι για ένα παιδί να παίρνει πρωτοβουλίες, να αντιµετωπίζει µόνο του τα προβλήµατά του, να αναζητά λύσεις, να ανεξαρτητοποιείται. Κόντρα σε κάθε επιστηµονική έρευνα και λογική, ο µέσος γονιός εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια ακολουθώντας τον ακριβώς αντίθετο δρόµο.
Τι είναι ο lawnmower γονιός
Στα αγγλικά τους ονοµάζουν lawnmower, δηλαδή εκείνους που ανοίγουν οι ίδιοι το µονοπάτι στα παιδιά τους για να περάσουν, που το στρώνουν όπως η µηχανή του γκαζόν. Δεν είναι απλά υπερπροστατευτικοί. Θέλουν να έχουν τον πλήρη έλεγχο και να είναι σίγουροι ότι το παιδί τους δεν θα αντιµετωπίσει κανένα εµπόδιο!
Οι περισσότεροι δάσκαλοι γνωρίζουν αυτή την κατηγορία γονιών. Είναι εκείνοι που τους βοµβαρδίζουν µε τηλεφωνήµατα και email προσπαθώντας µε αυτόν τον τρόπο να εξοµαλύνουν τη σχολική ζωή του παιδιού τους και να έχουν µε το µέρος τους τον δάσκαλο ή τον καθηγητή. Αν και αυτή τη κατηγορία γονιών έχει καλές προθέσεις και τα κάνει όλα από αγάπη, το αποτέλεσµα είναι ότι στερεί την ευκαιρία στο παιδί να µάθει µέσα από τα λάθη του. Οι ερευνητές τονίζουν ότι µε το να υπερπροστατεύουν το παιδί τους µε αυτόν τον τρόπο, δεν το αφήνουν να ανεξαρτητοποιηθεί.
Αφήστε τα να δώσουν τις δικές τους µάχες
Μπορεί να νιώθεις ότι κάθε φορά πρέπει να παίρνεις το µέρος του παιδιού σου. Άλλωστε είσαι σίγουρη ότι έχει δίκιο. Άλλωστε εσύ -όπως και τόσες άλλες µαµάδες- πιστεύεις ότι είναι τόσο καλό, υπάκουο, έξυπνο, ιδιαίτερο παιδί! Όµως όταν ανακατεύεσαι σε θέµατα φιλίας ή πας στο σχολείο για να ζητήσεις εξηγήσεις από τον καθηγητή για το παραµικρό, κάνεις κακό στο ίδιο σου το παιδί.
Με αυτόν τον τρόπο το παιδί δεν αντιλαµβάνεται πλήρως το σωστό και το λάθος, αφού κάθε φορά είσαι εκεί για να εξοµαλύνεις ή να διορθώσεις µια κατάσταση. Είναι σηµαντικό να µάθει το ίδιο να διορθώνει ένα λάθος, να κάνει υποχωρήσεις όταν χρειάζεται, να υπερασπίζεται το δίκιο του αλλά να χρησιµοποιεί και τη διπλωµατία.
Διαβάζουµε µαζί;
Κάθε γονιός θέλει το παιδί του να έχει καλούς βαθµούς στο σχολείο, όµως το να διορθώνεις εσύ τις εργασίες του ή ακόµα χειρότερα να κάνεις εσύ τις ασκήσεις είναι ένα από τα µεγαλύτερα λάθη που µπορείς να κάνεις. Το παιδί δεν θα µάθει τίποτα από αυτή τη διαδικασία και φυσικά (ας µην γελιόµαστε) ο καθηγητής µπορεί να καταλάβει αµέσως ποιος έκανε την εργασία. Επιπλέον αργά ή γρήγορα η «απάτη» θα µαθευτεί αφού η επίδοση του παιδιού στην τάξη δεν θα είναι η ίδια µε τις εργασίες. Τέλος, όταν το παιδί έχει απορίες θα µάθει να ζητάει βοήθεια από το δάσκαλο, που αυτό είναι και το νόηµα.
Επιβράβευση και έπαινος
Το να ζωγραφίσει το παιδί σου ή να απαγγείλει ένα ποίηµα είναι πολύ καλό, αλλά είναι µοναδικό ή υπέροχο; Συχνά οι γονείς επαινούν πολύ περισσότερο το παιδί τους απ’ ότι χρειάζεται. Μπορεί να πιστεύεις ότι έτσι το ενθαρρύνεις για να φτάσει ψηλότερους στόχους και να γίνει ακόµα καλύτερο, συχνά όµως φέρνει αντίθετα αποτελέσµατα σε παιδιά µε χαµηλή αυτοπεποίθηση. Νέες έρευνες έδειξαν ότι πολλά παιδιά φοβούνται να βάλουν νέους στόχους σε περίπτωση που αποτύχουν, έτσι µένουν στους παλιούς και σίγουρους. Είναι καλό να επιβραβεύουµε την προσπάθεια, την επιµονή και την αποφασιστικότητα, αφού έτσι τα ενθαρρύνουµε να βάζουν νέους στόχους χωρίς να ανησυχούν για την αποτυχία.
Δεν έχει σηµασία πόσες φορές θα πέσεις αλλά πόσες θα σηκωθείς
Ονειρεύεσαι να το δεις πρωταγωνιστή. Αλλά παρά τις καλές σου σχέσεις µε τον δάσκαλο των πολιτιστικών και την προετοιµασία στο σπίτι, δεν παίρνει τον ρόλο. Γίνεσαι έξαλλη. Έχεις σκεφτεί ότι ίσως να µην του άξιζε όσο νοµίζεις; Ή ότι ένα άλλο παιδί ήθελε τον ρόλο περισσότερο από το δικό σου;
Όλοι µας αντιµετωπίζουµε την απογοήτευση και την απόρριψη κάποια στιγµή στη ζωή µας, το ίδιο και το παιδί σου. Είναι σηµαντικό να µάθει να «σηκώνεται». Η αποτυχία είναι αναπόσπαστο κοµµάτι της επιτυχίας. Το σηµαντικό είναι να είσαι ένας υποστηρικτικός γονιός που µεγαλώνεις ένα ανεξάρτητο και υπεύθυνο παιδί κι όχι να στήνεις καυγάδες κάθε φορά που δεν νικάει, δεν κερδίζει ή δεν του γίνεται ένα χατίρι. Άλλωστε ακόµα και η αδικία είναι µέσα στη ζωή και πρέπει να µάθει να την αντιµετωπίζει.
Άσε τις προπονητικές συµβουλές στους ειδικούς
Το παιδί σου είναι πολύ καλό στο ποδόσφαιρο ή το µπάσκετ κι εσύ τσακώνεσαι µε τον προπονητή και προσπαθείς να τον πείσεις ότι αν θέλει τη νίκη πρέπει το παιδί να είναι στο γήπεδο κι όχι στον πάγκο. Ο super αθλητής σου όµως περνάει την ώρα του χαζεύοντας στο tablet κι όχι παρακολουθώντας τις επιδόσεις της οµάδας. Μήπως αυτό είναι δική σου κι όχι δική του επιθυµία;
Δεν είναι καν ρεαλιστικό να περιµένεις από το οχτάχρονο παιδί σου να είναι ο σταρ των γηπέδων. Επικεντρώσου στο γεγονός ότι περνάει καλά, κοινωνικοποιείται και κάνει κάτι που του αρέσει, αν του αρέσει. Η νίκη θα έρθει σε δεύτερο χρόνο.
Μην πας στο παιδί σου το βιβλίο που ξέχασε στο σπίτι
Υπάρχουν φορές που τα παιδιά ξεχνούν να πάρουν στο σχολείο ένα τετράδιο ή βιβλίο. Το να τρέξεις να του το πας σίγουρα γλιτώνει τις φασαρίες όµως δε µαθαίνει στο παιδί σου να είναι υπεύθυνο και να φτιάχνει µε προσοχή την τσάντα του.
Οι ερευνητές λένε ότι ένα παιδί µαθαίνει µέσα από τα λάθη του και τις συνέπειες που είχε. Αρκεί βέβαια οι συνέπειες να µην είναι ιδιαίτερα σοβαρές. Οι γονείς που συνεχώς «σώζουν» το παιδί τους µεγαλώνουν παιδιά χωρίς όρια αλλά και χωρίς αληθινές επιθυµίες που περιµένουν πάντα από τους άλλους να τους λύσουν τα προβλήµατά τους. Άλλωστε, για αυτά τα παιδιά, πάντα, κάποιος άλλος θα φταίει.
Δες και αυτό: «Μαμά βαριέμαι»! 10 τρόποι για να απασχολήσετε τα παιδιά σας στο σπίτι
Από την Έρρικα Λευθέρη