Αν ο πόνος στο έντερο δεν υποχωρεί τότε πρέπει να δώσεις βάση! Οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου είναι χρόνιες ασθένειες που χαρακτηρίζονται από έντονη φλεγμονή του γαστρεντερικού συστήματος. Οι δύο συχνότερες και πιο μελετημένες ασθένειες είναι η νόσος Crohn και η ελκώδης κολίτιδα, οι οποίες είναι χρόνιες υποτροπιάζουσες διαταραχές του γαστρεντερικού σωλήνα. Η σωστή διατροφή μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην ανακούφιση των ασθενών.
Η εμφάνιση φλεγμονής φαίνεται να οφείλεται σε έναν συνδυασμό παραγόντων, όπως γενετικοί, ανοσολογικοί και περιβαλλοντικοί, που προκαλούν πλήθος γαστρεντερικώνόσο και εξωεντερικών συμπτωμάτων με περιόδους εξάρσεων και υφέσεων. Καθώς τα κρούσματα της νόσου αυξάνονται παγκοσμίως, όλο και περισσότερο αναγνωρίζεται η συννοσηρότητα που εμφανίζεται με άλλες ασθένειες.
Πόνος στο έντερο, κατάθλιψη και στομάχι
Ασθενείς με κολίτιδα εμφανίζουν υψηλά ποσοστά ψυχιατρικών διαταραχών και γνωστικά ελλείμματα, τα οποία σε συνδυασμό με τη χρόνια φλεγμονώδη φύση της ασθένειας συμβάλλουν στην κακή ποιότητα ζωής. Νέα δεδομένα δείχνουν ότι το έντερο, ο εγκέφαλος και το ανοσοποιητικό σύστημα επικοινωνούν αμφίδρομα, ενώ οποιαδήποτε διαταραχή αυτής της επικοινωνίας επηρεάζει την ισορροπία του κεντρικού νευρικού συστήματος, που μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες νευροπαθολογίες. Ο πόνος στο έντερο δηλαδή, μπορεί να έχει μια από τις παραπάνω αιτίες…
Ο ιππόκαμπος είναι μια περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται σε διάφορες γνωστικές λειτουργίες όπως είναι η μνήμη, η μάθηση και η ρύθμιση της διάθεσης, ενώ διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην παθοφυσιολογία των διαταραχών διάθεσης. Επιπρόσθετα, ο ιππόκαμποςείναι μια από τις περιοχές του εγκεφάλου στις οποίες υπάρχει νευρογένεση εφ’ όρου ζωής.
Συνεπώς, πληθώρα μελετών έχουν δείξει ότι η απορρύθμιση της νευρογένεσης στον ιππόκαμπο προκαλεί ελλείμματα στη μνήμη και στη μάθηση, ενώ έχει σχετιστεί με την ανάπτυξη κατάθλιψης και αγχωδών διαταραχών. Πρόσφατη δημοσίευση στο «Molecular Psychiatry» (Published: 22 January 2020) αναφέρει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα του εγκεφάλου ενεργοποιείται κατά τη διάρκεια της κολίτιδας και επικοινωνεί με το ανοσοποιητικό σύστημα της περιφέρειας αμφίδρομα. Στην ίδια μελέτη αποδείχθηκε ότι τα νευρικά βλαστικά κύτταρα στην περιοχή του ιππόκαμπου στον εγκέφαλο ενεργοποιούνται, ενώ μακροπρόθεσμα παρουσιάζονται ελλείμματα στη λειτουργικότητά τους.
Αυτά τα αποτελέσματα καταδεικνύουν την ύπαρξη μηχανισμών οι οποίοι μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για καινοτόμες θεραπείες για τη στήριξη ασθενών με κολίτιδα που παρουσιάζουν συννοσηρότητα με διάφορες ψυχοπαθολογίες, όπως είναι η κατάθλιψη και οι αγχώδεις διαταραχές.
Βιταμίνη D και κολίτιδα
Ακόμη, πρόσφατες μελέτες συνδέουν τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D με την αυξημένηεπίπτωση των φλεγμονωδών νόσων του εντέρου αλλά και τη βαρύτητα των συμπτωμάτων κατά την εκδήλωση της νόσου, γι’ αυτό και προτείνουν τη χρήση της ως πρόσθετο θεραπευτικό παράγοντα. Όσο χαμηλότερα τα επίπεδα της βιταμίνης D τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης φλεγμονώδους νόσου του εντέρου και τόσο πιο έντονη είναι και η συμπτωματολογία. Η θετική επίδραση της βιταμίνης D ασκείται μέσα από πολλαπλούς μηχανισμούς.
Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D συνδέονται με αυξημένη εμφάνιση λοιμώξεων και ανεπαρκή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, διότι είναι απαραίτητη για την παραγωγή 200 ενδογενών αντιβιοτικών ουσιών και για την ομαλή λειτουργία και ενεργοποίηση των λευκών αιμοσφαιρίων.
Ερευνητές έδειξαν την άμεση συσχέτιση της εντερικής χλωρίδας με τη δράση της βιταμίνης D, ενώ χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D σχετίζονται με αυξημένη παρουσία παθογόνων οργανισμών στο έντερο. Η αλλοίωση της φυσιολογικής ισορροπίας της εντερικής χλωρίδας σχετίζεται άμεσα με την εκδήλωση ελκώδους κολίτιδας και νόσου Crohn. Το έντερο είναι ένας από τους ιστούς που παρουσιάζουν από τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις υποδοχέων για τη βιταμίνη D. Η επίτευξη ιδανικών επίπεδων βιταμίνης D πρέπει να είναι στόχος τόσο για την πρόληψη όσο και για τη θεραπεία των φλεγμονωδών νόσων του εντέρου. Η μέτρηση των επιπέδων της 25 OH D3 θα πρέπει ιδανικά να κυμαίνεται από 50-80 ng/dl.
Δες και αυτό: Δεν είναι μόνο ο κορονοϊός – Αυτές είναι οι ύπουλες ασθένειες του γραφείου
Από την Κλεοπάτρα Αρέστη, διαιτολόγο-διατροφολόγο
MSc. Διατροφή και Άσκηση, Xαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Master Practitioner on Eating Disorders &a Obesity – Όλο το άρθρο στο thebody mag που κυκλοφορεί στα περίπτερα
