Το τσίπουρο γνωρίζει μεγάλες δόξες τα τελευταία χρόνια. Είναι παραδοσιακό ελληνικό αλκοολούχο ποτό και ξεκίνησε την πορεία του πριν από επτά περίπου αιώνες στα μοναστήρια του Αγίου Όρους. Ωστόσο, το φαινόμενο της προώθησης παράνομα ελληνοποιημένων τσίπουρων στην εγχώρια αγορά τα οποία πολύ πιθανόν να περιέχουν μεθανόλη σε τοξικά επίπεδα, είναι σε έξαρση και εγκυμονεί σοβαρό κίνδυνο για την υγεία.
Τα χύμα αποστάγματα παράγονται συνήθως στο σπίτι. Μέχρι τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα η παραγωγή τσίπουρου γινόταν αποκλειστικά «κατ’ οίκον» δεν υπήρχε δηλαδή μαζική βιομηχανική παραγωγή. Οι ετικέτες με χύμα τσίπουρο έχουν κατακλύσει την αγορά, εγκυμονώντας ωστόσο κινδύνους για την υγεία, ακόμα και εν αγνοία των ίδιων των μικρών αποσταγματοποιών.
Παρότι μεγάλος αριθμός παραγωγών χύμα αποσταγμάτων σέβεται την νομοθεσία παράγοντας και διακινώντας τσίπουρο με νόμιμο και ασφαλή τρόπο, το διάτρητο νομικό πλαίσιο αφήνει χώρο στους επιτήδειους που κινούνται με κίνητρο το κέρδος, αδιαφορώντας για τις επικίνδυνες συνέπειες που έχουν οι πρακτικές τους στην υγεία των καταναλωτών. Την ίδια στιγμή, εισάγονται χαμηλής ποιότητας τσίπουρα από γειτονικές χώρες.
Το τσίπουρο παρασκευάζεται με την απόσταξη στέμφυλων, δηλαδή από τα υπολείμματα των σταφυλιών που μένουν μετά το πάτημα και την εξαγωγή του μούστου για την παραγωγή κρασιού.
Κατά την απόσταξη προστίθενται κάποιες φορές στον αποστακτήρα, εκτός από τα στέμφυλα, διάφορες αρωματικές ουσίες, όπως γλυκάνισος, ο οποίος είναι η αιτία του “ασπρίσματος” του τσίπουρου όταν προστίθεται νερό ή πάγος.
Το πρόβλημα με την υγεία ξεκινάει με τη πιθανή ύπαρξη μεθανόλης στο απόσταγμα. Η μεθανόλη ή ξυλόπνευμα είναι τοξική ουσία, που σε υψηλές συγκεντρώσεις προκαλεί ζημιά στο οπτικό νεύρο, ενώ μπορεί να προκαλέσει ακόμη και το θάνατο. Προέρχεται κυρίως από τις φλούδες και τα κοτσάνια. Παράγεται από τη διάσπαση των πηκτινών που περιέχονται σε αυτά – ένζυμα που είναι γνωστά ως πηκτινεστεράσες.
Τα ένζυμα αυτά υπάρχουν φυσικά στο σταφύλι αλλά σε μικρές ποσότητες. Την περισσότερη μεθανόλη την παράγουν οι πηκτινεστεράσες μικροβιακής προέλευσης. Για το λόγο αυτό, κακής ποιότητας φλούδες με μεγάλο μικροβιακό φορτίο δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται στην παραγωγή τσίπουρου.
Καταλαβαίνεις λοιπόν πως το χύμα τσίπουρο από αποσταγματοποιούς, που είναι πιθανόν να μην γνωρίζουν να τηρούν κανόνες υγιεινής και ασφάλειας κατά την παραγωγική διαδικασία και διακίνηση του ή να δουλεύουν με χαμηλής ποιότητας υλικά και όχι ασφαλείς διαδικασίες γιατί τους εξασφαλίζουν μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους αποτελούν πρόβλημα για το παραδοσιακό αυτό απόσταγμα και τους καταναλωτές.
Διαβάστε επίσης:
- Πετάξτε τα γυαλιά σας! Το λεμόνι και πώς βοηθά στην βελτίωση της όρασης
- Kάνεις και εσύ κρακ τα δάχτυλά σου; Κακώς!